Rekabet Kurumu, 2021-2022 döneminde Kurul kararlarının tüketici refahına etkisi hakkında. “2021-2022 Etki Analizi Raporu”hazırlanmış.
Kurul kararlarının tüketici refahına yılda ortalama 67,3 milyar lira fayda sağladığı hesaplandı.
Bu raporda Rekabet Kurulu’nun son iki yılda aldığı çeşitli kararların tüketici refahına sağladığı finansal katkı ölçülmeye çalışılmıştır.
“Tüketici refahı rekabet hukukunun odak noktasıdır”
Rekabet Kurumu Ekonomik Analiz ve Araştırma Daire Başkanı Şamil Pişmaf, rekabet hukukunun odak noktasının tüketici refahı olduğunu belirterek,
Tüketici faydasını artırmak, kurumsal misyonumuzun değerli bir parçasıdır.
dedim.
“Kurul kararlarının tüketiciye ilk katkısı fiyatlardır”
Kurul kararlarının tüketiciyi dijital ortamda kullandıkları uygulamalardan sofraya koydukları eserlere kadar geniş bir yelpazede koruduğuna dikkati çeken Pişmaf, şöyle konuştu:
Bu anlamda ilk akla gelen kuşkusuz daha düşük fiyatlardır. Etki analizi raporlarımızın çıkış noktası fiyatlardır diyebiliriz. Ayrıca kalitenin artması, daha fazla seçim özgürlüğü, tüketicinin hayatını kolaylaştıran yeni ürünlerin tanıtılması gibi birçok faydadan bahsedebiliriz. Nitekim Kurul’un Facebook/WhatsApp belgesinde aldığı kesintili tedbir kararı ile tüketiciler, WhatsApp ve Facebook’un sahip olduğu diğer platformlar (Meta) ile bilgilerini paylaşmak zorunda kalmadan WhatsApp’ı kullanmaya devam edebildi.
değerlendirmesini yaptı.
“Kurul kararları tüketiciye toplam 134,6 milyar lira, yıllık ortalama 67,3 milyar lira fayda sağladı”
Etki Analizi Raporu’nda elde edilen sonuçlara dikkat çeken Pişmaf, şunları söyledi:
OECD kriterlerine göre yaptığımız hesaplamalarda 2021-2022 dönemi için çalışma kapsamında incelenen Kurul kararlarının tüketiciye toplam 134,6 milyar lira, yıllık ortalama 67,3 milyar lira sağladığı iddia edildi. Bu maliyetleri dolar olarak ifade edecek olursak ilgili dönemde toplam 13,1 milyar dolardan ve yıllık ortalama 6,55 milyar dolardan tüketicinin faydalanmasından bahsediyoruz. Ulaşılan rakamların milli gelir hesapları ile karşılaştırılması katkının boyutunun anlaşılması açısından daha faydalı olabilir. 2022 yılı için ülkemizin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yaklaşık 850 milyar dolara ulaşacağı öngörülmektedir. Dolayısıyla çalışma kapsamında hesaplanan yıllık ortalama fayda GSYİH’nın binde 7,7’sine, toplam fayda ise yaklaşık yüzde 1,5’e tekabül ediyor.
“Birleşme ve devralmalara ilişkin yönetim kurulu kararları dikkate alınır”
Pişf, raporda sadece Kurul’un kartel ve benzeri eylemlere, satış fiyatının belirlenmesine ve hakim durumun kötüye kullanılmasına ilişkin kararları ile Kurul’un şarta bağlı olarak izin verilen birleşme ve devralma işlemlerine ilişkin kararlarının verildiğini,
Ayrıca etki analizi raporlarımızda ilgili dönemde Kurul tarafından verilen idari para cezalarını hesaplamalara dahil etmiyoruz. 2021-2022 döneminde Kurul tarafından 6 milyar liranın üzerinde para cezası verildiğinin altının çizilmesi gerekiyor ancak belirttiğim gibi bu 6 milyar lira tüketici yararına yapılan katkıya dahil değil.
ifadelerini kullandı.
“Bu 2 yılda elde edilen en yüksek fayda”
İkişer yıl arayla hazırlanan raporu önceki yıllarla karşılaştıran Pişmaf, şunları kaydetti:
Son iki yılda Kurum tarihinin en ağır dönemi geride kaldı. Konsey, 1998 ile 2020 yılları arasında toplam 336 soruşturmayı tamamladı. Ortalama olarak, yılda yaklaşık 15 soruşturmaya karşılık geliyor. 2021-2022 döneminde tamamlanan soruşturma sayısı 69’dur. Yıllık ortalama 35 soruşturmadan bahsediyoruz, uzun vadeli ortalamaların iki katından fazladır. Bu fark şüphesiz etki analizi raporlarında öngörülen tüketici refahı kazanımlarına da yansımaktadır. 2014-2016 dönemini kapsayan ilk etki analizi çalışmamızı 2017 yılında gerçekleştirdik. Bundan önce hesaplanan en yüksek değer, söz konusu çalışmada 2014 yılı için varsayılan 3,8 milyar dolarlık tüketici fayda katkısı oldu. Bu çalışmayı takip eden raporlarda yıllık ortalama faydanın yaklaşık 800 milyon dolar seviyesinde hesaplandığını görüyoruz. Bu bağlamda 2021-2022 dönemi, şimdiye kadar kaydedilen tüketici faydasının en yüksek olduğu dönem olarak öne çıkıyor.
dedi.
“Yeni rapor hazırlanacak”
ABD ve İngiltere’de hazırlanan etki analizi raporlarında faaliyet göstergesi olarak rekabet otoritesinin kullandığı toplam kamu kaynağı yani bütçenin kullanıldığının altını çizerek, şunları kaydetti:
Özetle, yetkinin mükelleflere maliyeti ve ne kadar tüketici refahı artışı sağladığı karşılaştırılmaktadır. Söz konusu oran ABD ve İngiltere için 20 ile 75 arasında değişmektedir. Örneğin raporumuzda bir karşılaştırma yapıyoruz. Buna göre, Rekabet Kurumu’nun 2021-2022 dönemi faaliyetleriyle sağladığı toplam refah artışının, bire bir dönem için toplam bütçesinin 200 katının üzerinde olduğu görülüyor. Bu oranın, Kurumun rekabeti koruma ve dolayısıyla tüketici refahına katkı sağlama misyonunu yerine getirme faaliyetinin değerli bir göstergesi olduğunu takdirle karşılıyoruz.
Pişmaf, çalışmaları iki yıllık periyotlarla tekrarlayarak 2023-2024 dönemini ele alacak bir sonraki etki analizi raporunu 2025 yılı başında yayınlamayı planladıklarını sözlerine ekledi.
